Reinkarnacja jest koncepcją mistyczną zakładającą nieśmiertelność duszy. Według tej idei śmierć człowieka nie stanowi końca jego istnienia, a siła życiowa (łac. vis vitalis) organizmu żywego, stanowiąca duszę, wciela się w kolejny żywy organizm ludzki, zwierzęcy lub roślinny. Reinkarnacja daje więc nadzieję na przetrwanie śmierci.

Podstawą koncepcji reinkarnacji jest rozdzielenie organizmu na jego ciało fizyczne i duszę zawierającą świadomość. Jakkolwiek nauka skłania się do uznawania osobnika żywego jako ,,urządzenie psychosomatyczne'', gdzie nie występuje wyraźny podział na ciało i duszę, gdzie ciało i dusza stanowią integralnie związany organizm, to żywe stworzenia niewątpliwie różnią się od martwych właśnie występowaniem oraz zanikiem siły życiowej.

Według wielu religii dusza jest odrębną częścią organizmu ludzkiego i, jakkolwiek ciało odgrywa bardzo ważną rolę w życiu człowieka, to dusza stanowi najbardziej istotną część organizmu. Dusza bowiem wyraża ,,ja'' każdego z nas. Dusza wreszcie ma możliwość przetrwania śmierci i osiągnięcia szczęścia wiecznego, albo nieszczęścia w przypadku, gdy życie człowieka nie było wystarczająco godne.

Jak się wydaje podział na ciało i duszę urzeczywistnił się w wyniku dokonania prostych obserwacji.

Naturalne pragnienie człowieka do osiągnięcia nieśmiertelności w początkach rozwoju dawnych cywilizacji wskazywało na konieczność zachowania całego człowieka, a więc ciała i duszy tak, aby mógł się on odrodzić w nieokreślonej przyszłości. Jednak niezależnie od podejmowanych działań, ciało po śmierci ulegało szybszemu albo spowolnionemu rozkładowi biologicznemu. Koncepcji ocalenia ciała nie dawało się więc urzeczywistnić. Wtedy koncepcyjne oddzielenie duszy od ciała pozwoliło na podtrzymanie nadziei. Niewątpliwą ,,zaletą'' wprowadzenia pojęcia duszy jest brak możliwości udowodnienia jej istnienia oraz jej pośmiernego trwania bądź rozkładu biologicznego.

Reinkarnacja, czyli wcielanie się duszy w inne ciało wydaje się atrakcyjną koncepcją pozwalającą na osiągnięcie wiecznego trwania. Uzależnienie zaś ,,jakości'' nowo otrzymywanego ciała od jakości uczynków dokonanych w życiu obecnym stanowiło istotny element poprawy jakości życia społecznego, promując zachowania korzystne dla rozwoju cywilizacji. Należy bowiem pamiętać, że rozwój ówczesnych cywilizacji był silnie związany z rozwojem wierzeń religijnych.

Praktyczne korzyści istnienia koncepcji reinkarnacji były i są powiązane z pragnieniem przetrwania każdej z osobna ludzkiej jednostki.

Reinkarnacja posiada jednak pewne wady...

Jeżeli założymy, że siła życiowa każdego osobnika stanowi jego duszę, to czy jej przetrwanie będzie przetrwaniem ,,ja'' tego organizmu?

,,Ja'' organizmu posiadającego samoświadomość, czyli posiadającego świadomość własnego istnienia, składa się ze świadomości, z doświadczeń życiowych, pamięci i umiejętności oraz z wynikających z nich uczuć i marzeń. Reinkarnacja odbiera wszystkie te cechy. Siła życiowa, czyli dusza, nie przenosi do nowego organizmu żadnej z nich. Nowy organizm nawet jeżeli posiada starą duszę, posiada nową świadomość, stanowi nowe ,,ja'', nie mające już nic wspólnego z poprzednim ,,ja''.

Reinkarnacja jest więc koncepcją niesprawdzalną, która niesie za sobą jeden tylko pożytek: ukojenie strachu przed końcem istnienia.

W odróżnieniu od reinkarnacji duchowej nauka potwierdza jednak istnienie reinkarnacji cielesnej. Nasze organizmy składają się z pierwiastków powstałych w wyniku przemian gwiezdnych. Pierwiastki te w okresie miliardów lat łączyły się wielokrotnie i ponownie rozdzielały, tworząc na zmianę organizmy żywe i nieożywione. Nasze materialne ciała składają się więc z pradawnej materii gwiezdnej, a w perspektywie ostatnich milionów lat, z ciał naszych przodków.

---

---